Het kan nog gewoon. Maar je moet wél weten hoe.

De freelance arbeidsmarkt is in beweging. En hoe.

We zitten in een periode waarin opdrachtgevers twijfelen, freelancers zenuwachtig zijn en LinkedIn vol staat met experts die elkaar tegenspreken. Tijd voor helderheid. Tijd voor nuance. Daarom zat ik voor onze Freelance Podcast aan tafel met Wim Davidse en mijn compagnon Noel Wilson. Geen script. Geen filter. Wel een eerlijk gesprek over de realiteit van vandaag.
En geloof me: die realiteit is allesbehalve zwart-wit.

Sinds 1 januari is het handhavingsmoratorium rondom de Wet DBA écht verleden tijd. De Belastingdienst kijkt mee, brieven vallen op de mat. Niet overal, niet bij iedereen, maar het is begonnen.
En toch: de échte impact zit ‘m niet in de regels, maar in de reactie op die regels. We zien het bij Jellow dagelijks. Opdrachtgevers die denken dat niets meer mag, terwijl in 85–90% van de gevallen de opdracht prima via een juiste ZZP-constructie gedaan kan worden.
Wat er dan misgaat? Angst. En onwetendheid.

Een paar dingen bleven me bij:

Wim zei het goed: “De Belastingdienst moet ergens beginnen, maar dat betekent niet dat iedereen in de problemen komt.” Als je weet wat je doet, is er niets aan de hand. En als je het niet weet? Dan is het je plicht, als freelancer én als opdrachtgever, om dat snel wél te weten.

Wat me echt raakte: veel freelancers verliezen opdrachten omdat hun opdrachtgever verstart. Niet omdat het juridisch niet mag, maar omdat ze het niet goed kunnen uitleggen. Dan haakt die opdrachtgever af. En dat is zonde.
Mijn advies: neem je opdrachtgever mee. Leg uit waarom je zelfstandig bent, hoe jouw opdracht eruitziet, en waarom het géén verkapt dienstverband is. Of laat een partij als Jellow het voor je doen.

We hebben het vaak over contractvormen. Maar de shift is fundamenteler. Mensen willen autonomie. Flexibiliteit. Zingeving. Of je nu freelancer bent of in vaste dienst, je wil controle over je werk. Wim vatte het scherp samen: “Als jij denkt dat je met een vast contract de betrokkenheid van je team borgt, dan krijg je misschien wel hun lijf, maar niet hun hoofd.”
Die quote resoneert nog steeds.

Wat we nu zien, is dat sommige organisaties uit angst alles stopzetten. Geen ZZP’ers meer. Alles via payroll of detavast. Maar dat is geen oplossing, dat is een uitstel van probleemoplossing. Want:

 Er kan nog veel, mits je het goed organiseert.
 Veel freelancers willen niet in dienst.

 Je verliest goed talent als je alleen denkt in risico’s.

Dit is hét moment om als werkgever of opdrachtgever een stap voorwaarts te zetten. De allerbeste freelancers zijn op dit moment beschikbaar. Waarom zou je ze nu niet inhuren om juist jouw organisatie klaar te maken voor de toekomst?
Of het nu gaat om:

Het talent is er. En het is nu beschikbaar.

We hebben in deze aflevering veel besproken. Van juridische haken en ogen tot culturele kantelingen. Maar de belangrijkste boodschap? Blijf niet hangen in wat níet kan.
Focus op wat wél kan. Want dat is verrassend veel.